Quả bom Mỹ trong vụ không kích nhầm đoạt mạng 40 học sinh Yemen

Dòng chữ “Dùng trên cánh đuôi bom dẫn đường MK82” trên mảnh kim loại tại hiện trường vụ không kích xe bus chở học sinh ở Yemen hôm 9/8. Ảnh: CNN.

Vũ khí khiến 40 trẻ em thiệt mạng trong vụ không kích nhầm vào xe bus chở học sinh ở Yemen hôm 9/8 là một quả bom dẫn đường laser MK82 nặng 227 kg, do tập đoàn quốc phòng Lockheed Martin của Mỹ sản xuất, CNN ngày 17/8 dẫn nhận định của các phóng viên Yemen và chuyên gia đạn dược quốc tế.

Dựa trên hình ảnh của mảnh bom sau vụ tấn công mà các phóng viên hiện trường gửi cho CNN, các chuyên gia đạn dược xác định được chủng loại và nhà sản xuất quả bom nhờ vào những thông số in bên trên. Trên một mảnh kim loại thể hiện rõ dòng chữ “Để dùng trên cánh đuôi bom dẫn đường MK82”.

MK82 chính là loại bom được sử dụng trong vụ không kích vào một lễ tang tại Yemen hồi tháng 10/2016 khiến 155 người thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương. Liên quân do Arab Saudi dẫn đầu thừa nhận vụ không kích đó là sai lầm do “thông tin không chính xác” và chịu trách nhiệm.

Sau vụ không kích nhầm đó, tổng thống Mỹ Barack Obama đã quyết định cấm bán công nghệ quân sự dẫn hướng chính xác cho Arab Saudi do “những quan ngại về nhân quyền”. Lệnh cấm này sau đó bị chính quyền Donald Trump gỡ bỏ vào tháng 3/2017.

Ngay trong tháng đó, liên quân do Arab Saudi dẫn đầu ném một quả bom dẫn đường chính xác MK84 do Mỹ cung cấp xuống khu chợ ở Yemen, khiến 97 người thiệt mạng.

Trong vụ không kích hôm 9/8, các nhân chứng cho biết quả bom rơi trúng chiếc xe bus, xé tan nó và hất tung nhiều thi thể lên các tòa nhà xung quanh. “Thi thể nằm vương vãi khắp nơi, nhiều nạn nhân bị biến dạng đến mức không thể nhận diện. Những gì sót lại chỉ là sách vở, những tấm kim loại méo mó và một chiếc cặp”, một nhân chứng kể.

Nhiều trẻ em bị thương sau vụ không kích nhầm vào xe bus trường học ở Yemen hôm 9/8. Ảnh: CNN.

Sức hủy diệt khủng khiếp của quả bom đã khiến các nhóm quan sát và nhân quyền đặt câu hỏi về vai trò của Mỹ trong vụ không kích nhầm. Mỹ nói họ không quyết định mục tiêu cho liên quân, nhưng hỗ trợ chiến dịch thông qua những thỏa thuận cung cấp vũ khí trị giá hàng tỷ USD, tiếp nhiên liệu cho chiến đấu cơ của Arab Saudi và chia sẻ thông tin tình báo.

Liên Hợp Quốc đã kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra riêng về vụ không kích, gọi đây là một trong những vụ tấn công chết chóc nhất kể từ khi chiến sự bùng nổ ở Yemen từ năm 2015.

Đại tá Turki al-Maliki, phát ngôn viên của liên quân do Arab Saudi dẫn đầu, từ chối bình luận về nguồn gốc của quả bom, nói rằng “liên quân hoạt động theo luật nhân đạo quốc tế, thực hiện tất cả các biện pháp thiết thực để giảm thiểu thương vong dân sự”.

Saudi Arabia phủ nhận nhắm mục tiêu vào dân thường và nói vụ việc này là một “hoạt động quân sự hợp pháp”, trả đũa lại vụ tấn công bằng tên lửa đạn đạo của Houthi 1 ngày trước đó. Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Rebecca Rebarich từ chối xác nhận về nguồn gốc quả bom.

Hơn 10.000 dân thường đã thiệt mạng và 40.000 người bị thương kể từ khi cuộc chiến ở Yemen bùng nổ năm 2012. Cuộc chiến ở Yemen cũng gây nên khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất thế giới với hơn 22 triệu người, chiếm 3/4 dân số, đang rất cần viện trợ và bảo vệ.

Thanh Xuân