Các nền kinh tế thế giới đang phát triển bị ảnh hưởng nặng nề bởi virus Corona

Thế giới đang trải qua một sự suy giảm mạnh về hiệu suất kinh tế do đại dịch virus Corona vẫn đang tiếp diễn.

Các nước đang phát triển chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng nặng nề bởi cái mà Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và các định chế khác khác cảnh báo là cuộc đình trệ tồi tệ nhất kể từ cuộc Đại Suy thoái hồi thập niên 1930.

Gần như mọi quốc gia trên thế giới đang bị ảnh hưởng. IMF dự đoán ​​170 quốc gia –  cả giàu và nghèo – sẽ trải qua sự suy giảm hoạt động kinh tế của mỗi người trong năm nay. Điều đó có nghĩa là mức sống trung bình giảm.

Các nền kinh tế đang phát triển đang bị ảnh hưởng theo những cách khác nhau bởi đại dịch này.

Giá cả hàng hóa

Nhiều nền kinh tế đang phát triển là các nhà xuất khẩu hàng hóa cho ngành công nghiệp. Việc đóng cửa nhiều nhà máy trên thế giới có nghĩa là có ít nhu cầu tiêu dùng đối với những mặt hàng đó, vì vậy giá cả của chúng giảm xuống, và có thể giảm mạnh một số trường hợp.

Dầu là ví dụ rõ ràng nhất. Sự sụt giảm nhu cầu trong ngành dầu là đặc biệt nghiêm trọng, vì cuộc khủng hoảng đã dẫn đến nhu cầu tiêu thụ nhiên liệu vận tải giảm mạnh, hơn 90% trong số đó được làm từ dầu thô.

Tình hình đã trở nên trầm trọng trong một thời gian bởi những ảnh hưởng từ cuộc chiến giá dầu giữa hai nhà xuất khẩu lớn nhất là Nga và Ả Rập Saudi. Đã có một bối cảnh bất thường khi một số giá dầu đã rớt xuống mức âm.

Đây không phải là một đặc điểm chung của thị trường dầu, nhưng lại làm nổi bật sự mất cân đối lớn giữa cung và cầu.

Các mặt hàng khác cũng rơi vào tình cảnh giá cả giảm mạnh, mặc dù nhìn chung không phải trên quy mô của dầu. Ví dụ, giá đồng hiện rẻ hơn khoảng 18% so với hồi giữa tháng 1 và giá kẽm thấp hơn 20%.

Những đợt rớt giá này đang ảnh hưởng đến các doanh nghiệp và doanh thu của chính phủ tại các quốc gia xuất khẩu các mặt hàng này.

Đầu tư quốc tế

Các nước đang phát triển cũng đã phải đương đầu với tình trạng các nhà đầu tư quốc tế rút tiền đầu tư. Nhà kinh tế trưởng của IMF, Gita Gopinath, nói rằng sự liều mình của các nhà đầu tư quốc tế đã giảm sút.

Điều này có nghĩa là họ có xu hướng bán các khoản đầu tư được xem là tương đối rủi ro, bao gồm trái phiếu và cổ phần ở các thị trường mới nổi và kéo dòng tiền về những nơi họ xem là đặt cược an toàn hơn, như Mỹ, Châu Âu hoặc Nhật Bản. Bà nói rằng dòng vốn đã chứng kiến sự đảo ngược chưa từng có.

Trong một blog được xuất bản bởi viện tư vấn Bruegel, Marek Dombrowski và Marta Domínguez-Jiménez đã đưa ra một chỉ số tài chính cho thấy căng thẳng đã tăng nhanh chóng ở một số nền kinh tế mới nổi.

Chúng cho thấy khoảng cách giữa lợi suất trái phiếu – vốn là thước đo chi phí vay trong thị trường tài chính – ở Mỹ và các quốc gia đang phát triển đã mở rộng trong nhiều trường hợp. Đây thường là một dấu hiệu cho thấy các nhà đầu tư tin rằng sẽ có nguy cơ tăng dần đối với người vay, bao gồm cả các chính phủ, bị vỡ nợ trong các khoản nợ của họ.

Một dấu hiệu khác của điều này là chi phí bảo hiểm tăng lên so với mặc định.

Và sau đó đã có sự sụt giảm mạnh về giá trị tiền tệ cho nhiều quốc gia. Đó là một dấu hiệu khác của các nhà đầu tư muốn rút tiền về.

Nợ nước ngoài

Điều đó cũng đặt ra một vấn đề khác – nợ nước ngoài. Sự sụt giảm giá trị của đồng tiền quốc gia khiến cho việc trả nợ hoặc trả lãi cho các khoản tiền khác trở nên đắt đỏ hơn.

Vào thời điểm ngân sách chính phủ các nước đang phát triển chịu áp lực phải đối phó với cuộc khủng hoảng y tế COVID-19 và hậu quả kinh tế của nó, các khoản thanh toán nợ có thể là một nguyên nhân làm khan hiếm nguồn tài nguyên.

Vì vậy, có một chiến dịch mạnh mẽ để giải quyết các vấn đề nợ của các nước đang phát triển.

IMF và các nền kinh tế hàng đầu thế giới đã thực hiện một số bước để giảm bớt gánh nặng này, bằng cách cung cấp cứu trợ khỏi gánh nặng lãi suất nợ và trả nợ trong vài tháng tới.

IMF đã đồng ý chi trả các khoản thanh toán đến từ 25 quốc gia, chủ yếu ở châu Phi, trong 6 tháng tới, từ một quỹ ủy thác được tài trợ bởi các khoản đóng góp từ các quốc gia thành viên, bao gồm khoản cam kết gần đây trị giá 185 triệu đô la (150 triệu bảng) của Anh. Trên thực tế, các khoản thanh toán ấy đã bị hủy bỏ.

Các cường quốc kinh tế hàng đầu G20 đã đồng ý trì hoãn – chứ không hủy bỏ – các khoản thanh toán nợ từ tháng 5 đến cuối năm cho một nhóm lớn hơn gồm các quốc gia nghèo nhất. Quyết định này bao gồm các khoản thanh toán nợ cho các chính phủ G20 từ 77 quốc gia.

Điều đó có nghĩa là tiền mặt có thể được chuyển hướng trong những tháng tới để xử lý khủng hoảng COVID-19 thay vì thực hiện các khoản thanh toán đó. Nhưng điều này có nghĩa là họ sẽ cần thực hiện các khoản thanh toán trong tương lai.

Công việc không chính thức

Đối phó với các vấn đề sức khỏe đặt ra các vấn đề đặc biệt ở các khu vực đô thị đông dân cư ở các nước đang phát triển. Giãn cách xã hội là đặc biệt khó khăn trong bối cảnh đó.

Việc phải ở nhà đối với những người làm việc trong nền kinh tế phi chính thức cũng đặt ra nhiều vấn đề. Nhiều người cần phải ra ngoài làm việc để nuôi sống bản thân và gia đình.

Oksana Abbouda hiện điều hành StreetNet International, một tổ chức đại diện cho những người bán hàng rong trên khắp thế giới. Gần đây bà đã nói chuyện với chương trình phát thanh Business Daily của BBC về những gì mà những người bán hàng rong nói về tình hình của họ.

Bà nói: “Họ phải đưa ra lựa chọn khủng khiếp này, hoặc tự đặt chính mình vào nguy cơ bị nhiễm bệnh và tiếp tục công việc không chính thức, hoặc khiến gia đình gặp nguy hiểm vì họ sẽ chết đói. Đây là thực tế đối với hàng tỷ người trên toàn thế giới. Không chính thức là điều bình thường ở các nước đang phát triển.”

Kiều hối

Các nước đang phát triển cũng có khả năng bị ảnh hưởng thông qua việc giảm khoản tiền mà người lao động nhập cư gửi cho gia đình của họ ở nhà. Những khoản chuyển tiền này, như đã biết, thường được gửi từ các nước giàu đến các nước nghèo hơn và chúng có thể là một hỗ trợ rất quan trọng đối với mức sống của một gia đình.

Một báo cáo mới của Ngân hàng Thế giới cảnh báo rằng kiều hối sẽ có khả năng giảm tới 20% trong năm nay do đại dịch. Ngân hàng cho biết  lao động nhập cư có xu hướng đặc biệt dễ bị mất việc làm và thu nhập.

Ngân hàng thế giới cho biết thêm rằng kiều hối giúp mọi người ăn uống tốt hơn, chi tiêu nhiều hơn cho giáo dục và giảm lao động trẻ em.

Theo BizC.vn